İş Stresi ve Tükenmişlik Sendromu: Türkiye’deki Çalışanların %47'si Neden İşten Ayrılmayı Düşünüyor? İş Yerinde Stres Yönetimi Nasıl Yapılır?

İş stresi Türkiye’deki çalışanlar için önemli bir endişe kaynağı. Ancak şirketlerin iş stresi ve tükenmişlik sendromu ile başa çıkmak ve çalışanların en iyi performanslarını sergileyebilmelerini desteklemek için uygulayabileceği etkili önlemler var. 

Michael Page’in iş arayışında ve çalışmakta olan 3.854 profesyonelle yaptığı yeni bir araştırma, işverenlerin bu konuda çalışanlara nasıl daha destekleyici bir çalışma ortamı yaratabileceği konusunda değerli bilgiler sunuyor. Araştırma, çalışanların %49'unun işini stresli bulduğunu, %47'sinin ise bulunduğu pozisyonun gereklilikleri nedeniyle işi bırakmayı düşündüğünü ortaya koyuyor. Üstelik araştırmaya katılanların %29'u onları daha az zorlayacak bir pozisyon için daha düşük maaş almayı bile kabul edeceğini ifade ediyor. 

İşveren olarak bugünden başlayarak iş stresini azaltma konusunda gerçek bir fark yaratabilirsiniz. Şimdi çalışanlar için başlıca tükenmişlik sendromu nedenlerini inceleyerek iş stresi ile başa çıkma yollarını ele alalım.

İş stresi ve tükenmişlik sendromu nedenleri

Yaptığımız araştırma tüm Avrupa'ya yayılan bir iş stresi dalgası olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum sadece çalışanların ruh sağlığını etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda çalıştıkları işletmelere de zarar veriyor.

Peki iş yerinde stresin başlıca nedenleri neler?

• Araştırmaya katılanların %32'sine göre neden, çalışmalarının takdir edilmemesi
• %27'sine göre neden bunaltıcı iş yükü
• %33'üne göre ise neden iş ve özel yaşam dengesini kurmaktaki zorluk

Bu bulgular, 2024 Talent Trends raporumuzla da uyumlu şekilde çalışanlar için esneklik ve iş-yaşam dengesinin artan öneminin yanı sıra işlerinde sundukları katkılar için takdir edilme isteklerini vurguluyor.

Şirketler için çalışan değiştirmenin maliyeti oldukça yüksek olup bu oran genellikle çalışanın maaşının 6 ila 9 ayına denk geliyor. Ayrıca bu rakam, sürecin şirkete tam maliyetini yansıtmak için de yeterli değil. Yeni bir kişiyi işe almak, iş görüşmesi yapmak ve eğitmek için harcanan ek zaman ve kaynakların da göz önünde bulundurulması gerekiyor. İş stresi ve tükenmişlik sendromunun en iyi çalışanlarınızı işten soğutmasını göze alabilir misiniz? Şirketinizi bu konuda güçlendirmek ve sahip olduğunuz yetenekleri elde tutmak için bu sorunları hemen ele almanız gerekiyor.

İş stresi ile başa çıkmanın yolları: Şirketiniz için 4 ipucu

İyi haber şu ki daha mutlu, daha sağlıklı bir iş yeri yaratmak için uygulamaya koyabileceğiniz pek çok pratik iş stresi çözümü var. İşte tüm bu sürece başlamanıza yardımcı olacak 4 ipucu:

İş takdir süreçlerini güçlendirin

İş yerinde takdir edilmemek 4 çalışandan 1'i için ciddi bir stres kaynağı. Bu sorunu çözmek için yöneticileri, ekiplerinin sıkı çalışmasını ve başarıyı düzenli olarak takdir etmeye teşvik edin. Çalışan takdir programı uygulamasıyla öne çıkan performansları kutlama ve çalışanlarınıza onlara değer verdiğinizi gösterme fırsatı yakalayabilirsiniz. 

Dünya çapında 60.000'den fazla çalışanı olan biyofarmasötik şirketi Merck’in uygulaması size ilham olabilir. INSPIRE (İlham Ol) adını verdikleri küresel takdir programı, çalışanlara birbirlerinin başarılarını mesaj, puan ve nakit ödüllerle kutlama imkânı sunuyor. 

İş yükünü hafifletin:

Çalışanlar iş yükü altında boğuluyor mu? Süreçleri basitleştirebileceğiniz, gereksiz toplantıları ortadan kaldırabileceğiniz ve çalışanlarınıza nefes alma imkânı sunabileceğiniz alanları belirleyin. Yöneticileri düzenli molalar vermeye ve bu konuda örnek olmaya teşvik edin. Yöneticilerin aralıksız çalıştığı ortamlarda ekipler de aynısını yapma baskısı hissedecektir.

Son zamanlardaki uygulamalarla umut verici sonuçlar veren haftada 4 gün çalışma uygulamasını değerlendirin. Bu uygulamada çalışanlar iş stresinde azalma ve genel ruh sağlıklarında iyileşme olduğunu bildirirken işletmeler çalışma verimliliğini korumaya devam etmiştir. Hatta haftada 4 gün çalışmanın çevreye ve toplumsal cinsiyet eşitliğine bile faydası olabilir. Daha az gün işe gidilip gelinmesi şehirlerdeki hava kirliliğini azaltırken erkeklerin çocuk bakımı ve ev işlerine daha fazla zaman ayırmasını ve kadınların kariyer gelişimi için daha fazla zaman bulmasını sağlayabilir.

İş ve özel yaşam dengesine öncelik verin: 

Araştırmamıza göre çalışanların %64'ü, uzaktan çalışmayı ofiste olmaktan daha az stresli buluyor. Şirketiniz için uygun olan durumlarda çalışanlarınıza iş ve özel yaşamlarını daha iyi dengelemelerine yardımcı olacak esnek veya uzaktan çalışma seçeneklerini sunmayı değerlendirin.

Yöneticiler için dikkat edilmesi gereken bir konu daha var. Uzaktan çalışmak çalışanların ruh halinin her zaman daha iyi olduğu anlamına gelmiyor. Uzaktan çalışanların stresini değerlendirmek, iş yükünü yönetmek ve kendilerini yalnız veya bunalmış hissetmemelerini sağlamak için yöneticilerin online kontroller yapması çok önemli. İş ve yaşam dengesi sadece çalışılan yerle de ilgili değil; çalışanlarınız nerede olursa olsun onların başarılı olması için ihtiyaç duyduğu desteği sağlamakla da ilgili.

Sohbeti başlatın:

Yöneticilerinizi düzenli olarak ekip üyeleriyle görüşerek nasıl olduklarını sormaya teşvik edin. Bu resmi olmayan görüşmelerde yöneticiler iş yükü, son teslim tarihleri ve çalışanların karşılaşabileceği diğer engeller hakkında özel sorular sorabilir. Ya da sadece çalışanları dinleyebilir. Bu görüşmeler çalışanların işin zorlukları hakkında yapıcı bir şekilde konuşmaktan çekinmedikleri güvenli alanlar olmalıdır. 

Anonim geri bildirim ve çalışanların görüşlerini toplamak için anketler düzenleyin. Google Forms veya SurveyMonkey gibi platformlar anket oluşturmayı ve dağıtmayı kolaylaştırır, gizliliği garanti eder ve dürüst yanıtları teşvik eder. İş yerindeki gerginliklerin temel nedenlerini ne kadar iyi anlarsanız, o kadar iyi çözümler üretebilirsiniz.

İş stresi ve tükenmişlik sendromu belirtilerini azaltmak, tüm iş süreçlerinizin tamamen gözden geçirilmesi anlamına gelmek zorunda değil. Küçük ancak nokta atışı değişikliklerle daha sağlıklı bir kurum kültürü oluşturmaya katkıda bulunabilir ve fark yaratabilirsiniz. Bu değişim hem çalışanlarınız hem müşterileriniz hem de şirket kârlılığınız için iyi bir haber.

İş stresi ile başa çıkma yöntemleri: Çalışanlar ne istiyor? Şirketler ne sunuyor?

Çalışanlar için artan tükenmişlik sendromu tehlikesine rağmen pek çok şirket, çalışanlarının refahını destekleme konusunda yetersiz kalıyor. Araştırmamıza göre çalışanların ihtiyaçları ile işverenlerin şu anda sundukları arasında büyük bir fark var.

Örneğin çalışanların yalnızca %14'ü şirketlerinin ruh sağlığı konusunda onları desteklediğini söylüyor. Bazı işletmeler çalışan destek programları düzenleyerek, yöneticilerle açık iletişimi kolaylaştırarak, çalışanlardan geri bildirim toplayarak ve koçluk desteği sunarak bu konuda çaba gösterse de daha fazlasının yapılması gerektiği açık.

İnsan kaynakları liderlerinin, çalışanların ruh sağlığını şirketlerin yapılacaklar listesinde en üst sıraya koyması gerekiyor. Bu konuda önlem almamanın maliyeti ise çok yüksek. Maaş bordronuzun yarısından fazlası iş stresi nedeniyle elinizden çıkmak üzereyse tehlikede olan sadece onların zihinsel sağlığı değil, aynı zamanda şirketinizin geleceğidir.

Çalışan refahı ve ruh sağlığına öncelik vererek en iyi çalışanları şirketinize katabilirsiniz

İş stresi ile başa çıkmak için gerçek taahhütler vermek sadece şirketiniz için atılacak doğru adım değil, aynı zamanda stratejik bir zorunluluk. Çalışan refahını şirketinizin acil önceliklerinden biri haline getirerek çalışanlarınızın işleriyle bağını ve verimliliklerini artırabilirsiniz. Çalışanlarınızın sağlık ve mutluluğuna yatırım yaparak maksimum potansiyellerini ortaya çıkarabilir ve şirketinizi uzun vadede başarıya hazırlayabilirsiniz.

Tüm bu zorlukların üstesinden nasıl geleceğiniz hakkında değerli bilgiler edinmek ve uygulanabilir stratejileri keşfetmek için kapsamlı içgörülerle hazırlanan Talent Trends 2024 raporumuzu indirin. Raporda daha mutlu, zorluklara karşı daha dayanıklı ve sonuç olarak daha başarılı bir iş yeri oluşturmanıza yardımcı olacak, verilerle desteklenen önerilere erişebilirsiniz.

Şirketiniz için işe alım yapıyor ve Michael Page'in size işe alım ihtiyaçlarınızda nasıl destek olabileceğini öğrenmek istiyorsanız hemen bizimle iletişime geçin.