Maaş pazarlığı ve maaş hesaplama: İK uzmanlarının tüm bilmesi gerekenler

Deneyimli çalışanlar piyasadaki değerlerini biliyor ve bunun karşılığını da istemekten korkmuyor. Talent Trends anketimiz, iş teklifini kabul ederken maaşın hala en büyük itici faktör olmaya devam ettiğini gösteriyor. İşte bu nedenle yöneticilerin ve İK uzmanlarının maaş beklentilerini yakından takip etmeleri ve maaş pazarlığı sanatında ustalaşmaları büyük öneme sahip. 

Bu yazıda maaş görüşmelerinde pazarlık yaparken işinize yarayacak kilit maaş hesaplama ve maaş beklentisi ipuçlarını paylaşıyoruz. 

Michael Page olarak, Türkiye’de 300’ü aşkın aktif iş arayan ile maaş pazarlığı ve maaş beklentileri konusunda yeni bir anket yaptık. Sonuçlar, adayların bilinçli olduğunu ve özellikle pozisyonunda belli bir deneyime sahip çalışanların pazarlığı yapma olasılıklarının yüksek olduğunu gösteriyor. 

Çalışanlar, maaş trendlerini yakından takip ediyor

Nitelikli çalışanlar, hak ettikleri maaşı alıp aldıklarını bilmek istiyor ve bu nedenle sektörlerindeki maaş oranları hakkında güncel bilgileri yakından takip ediyor. Türkiye’de iş arayan adaylardan anketimize katılanların büyük çoğunluğu (%88), maaş konusunda sektöre dair bilgilerini yılda en az bir kez güncellediğini söylüyor. 

Peki, adaylar maaş bilgilerine nereden ulaşıyor? Araştırmamızda, Türkiye’de çalışan adaylarının üçte biri (%37) maaş hesaplama ve maaş pazarlığı gibi konularda temel kaynak olarak maaş araştırmalarını ve maaş anketlerini kullandığını belirtiyor. Siz de Michael Page’in maaş araştırmalarını yakından takip ederek en yetenekli çalışanları cezbedebilmek için yeterli maaş teklif ettiğinizden emin olun.

Ancak çalışanların ve iş arayanların kaynak olarak yalnızca maaş araştırmalarıyla yetinmediği unutulmamalı. Ankete katılanların %34'ü, maaş karşılaştırması yapmak için iş ilanlarını kullandığını, %21'i ise Glassdoor gibi özel iş bulma sitelerini kullandığını söylüyor. 

Maaş pazarlığı stratejilerini etkileyen unsurlar neler?

Ellerinde bu kadar bilgi olduğu da düşünüldüğünde Türkiye’deki iş arayanlar, maaş pazarlığı yapıp maaş artışı talep etmekten çekinmiyor. Ankete katılanların %57'si, son 12 ayda maaşlarını yeniden pazarlık etmiş. Ayrıca katılımcıların %84'ü, maaş konusunda pazarlık yapma yeteneklerine güvendiklerini söylüyor. 

Öz güven söz konusu olduğunda, cinsiyetler arasında farklılıklar olduğu görülüyor. Anketimize katılan erkeklerin %90'ı maaş artışı istemekten çekinmeyeceğini söylerken kadınların yalnızca %74'ü aynı şekilde düşünüyor.

Şirketlerin, herkesin adil maaş talep etme hakkını kendinde görebileceği bir kurumsal kültür oluşturarak bu tutarsızlıkları ortadan kaldırma sorumluluğu bulunuyor. Bu sorunu çözmenin yollarından biri de, yönetici kadrolarında çeşitliliği artırmak. Ayrıca maaş şeffaflığına yönelik yeni stratejilerin uygulanması da çalışanların bu tür konuları gündeme getirme konusunda kendilerini daha güvende hissetmelerine yardımcı olabilir ve liderlerine olan güvenlerini artırabilir. 

İnsan kaynakları ekipleri ve departman yöneticileri,maaş denetimleri yaparak ve çalışanları ve çalışan adaylarını ücret kriterleri hakkında bilgilendirerek bu konuları çözmeye yardımcı olabilir. Bu da çalışanların görev sürelerine göre değil, performanslarına göre adil ücret talep etme konusunda kendilerine güvenmelerini sağlayacaktır.

Bazı çalışanların maaş artışı istemekten çekinmelerinin nedenleri

Çalışanların pozisyonu da maaş artışı için maaş pazarlığına girişip girişmeyeceğini de etkiliyor. Örneğin yönetici sorumluluğu olan çalışanların son 12 aydamaaş pazarlığı yapmamış olmalarının başlıca nedeni, hâlihazırda düzenli olarak performans değerlendirmesinden geçmeleri ve maaşlarının düzenli olarak güncellenmesi (%37).

Öte yandan, daha az yönetici sorumluluğuna sahip çalışanlar maaş pazarlığı yapma konusunda daha endişeli. Çalışanların %13'ü maaş artışı talebinde bulunmak için henüz erken olduğunu düşünürken %11'i bunun olumsuz etkileri olabileceğinden endişe duyuyor. %5'i ise kendini maaş pazarlığına oturacak kadar rahat hissetmiyor.

Bu sonuçlar, maaş şeffaflığının birçok şirkette hala hassas bir konu olduğunu gösteriyor. Çalışanların maaş görüşmesi yapmaktan kaçınması şirkete olan bağlılıklarının güçlü olmadığını veya şirket kültürünün zayıf olduğunu gösterebilir. Çalışanların şirkete bağlılığını yüksek seviyelerde tutmak için yöneticiler, çalışanlarına maaşların herhangi bir olumsuz sonuç doğurmadan pazarlık konusu yapılabileceğine dair güvence vermelidir.

İK uzmanı ve yöneticilerin, çalışanların maaşlarından memnun olmadıkları takdirde işten ayrılabileceklerini de göz önünde bulundurması gerekiyor. Örneğin anket katılımcılarının %19'u, şirketten ayrılmayı düşündükleri için maaş görüşmesi ve maaş pazarlığını gündeme getirmemeyi tercih ettiğini belirtiyor. Ekibinizin değerli üyelerini şirkette tutmaya devam etmek istiyorsanız kilit çalışanlara yönelik olarak düzenli performans değerlendirmesi ve maaş görüşmeleri gerçekleştirmeyi ihmal etmeyin.

İş arayanlar adil ücret almayı bekliyor

Günümüzde iş arayanlar girecekleri işlerde adil ücret almayı bekliyor. Şirketinizde belirli bir pozisyonlar için aday arayışındaysanız sunduğunuz teklifin adayların maaş beklentilerini karşıladığından emin olmanız gerek.  

Anket katılımcılarının %21'i maaşın yeterli olmaması durumunda bir iş teklifini reddedeceğini söylüyor. Ancak maaş, pazarlık konusu yapılabilecek tek husus değil. Çalışanlar genellikle emeklerinin karşılığında ek avantajlar veya ücretler de talep ediyor. Ankete katılanların %37'si, telif edilen maaşın beklentilerinin altında kalması durumunda parasal olmayan ek yan haklar için pazarlık yapmaya çalışacaklarını belirtiyor. 

Maaşın yanı sıra, hibrit çalışma (%83) gibi iş-özel hayat dengesine yönelik girişimler, özel sağlık sigortası (%93) ve şirket emeklilik planları (%72), aktif iş arayanların bir sonraki pozisyonlarında aradıkları en önemli ayrıcalıklar olarak sayılabilir.

En iyi çalışan adaylarını cezbedebilmek için rekabetçi maaşın yanı sıra iyi bir yan haklar paketi sunmaya da hazır olmalısınız. 

Maaş konusunun size engel olmasına izin vermeyin

Maaş belki her şey demek değil ancak mevcut ve potansiyel çalışanlara rekabetçi bir maaş teklif etmenin, en yetenekli çalışanları cezbetmek ve şirket bünyesinde tutmak açısından hayati önem taşıdığı da bir gerçek. 

Bir sonraki maaş görüşmesi ve maaş pazarlığına hazırlıklı olduğunuzdan ve adaylara uzmanlıklarına uygun, adil ve rekabetçi bir maaş sunmak için maaş hesaplama konusunda güncel trendlerden haberdar olduğunuzdan emin olun. 

İşe alım danışmanlarımız, istihdam konusunda uzun yıllara dayanan deneyimleri ve sektöre ilişkin uzman bilgileriyle en yetenekli çalışanları bulmanıza yardımcı olmak için yanınızda. İşinizin ihtiyaçlarıyla uyumlu özel işe alım çözümleri için Michael Page danışmanlarımızla iletişime geçin.